Księgi parafialne. Księga Ślubów Pasieki Zubrzyckie

Napisane przez manix w

Centralne Historyczne Archiwum Państwowe Ukrainy we Lwowie to główne archiwum państwowe Zachodniej Ukrainy. Mieści dokumenty od XIII wieku do 1945 roku. W zbiorach archiwum znajduje się wiele materiałów o Lwowie, lwowska prasa, dokumenty samorządów, a także bogate zbiory dotyczące Galicji. W bogatych zbiorach archiwum znajdują się również księgi parafialne okolicznych miejscowości.
Dzisiaj księgi parafialne stanowią bogate źródło wiedzy dla osób interesujących się historią własnej rodziny, regionu, języka etc. Intencją ksiąg parafialnych było jednak przede wszystkim dokumentowanie danych dotyczących urodzeń, chrztów, ślubów i zgonów (w tym także jego przyczyn). Każda księga parafialna opatrzona była instrukcją, by bez trudu można tam było odnaleźć potrzebne, ważne informacje. A oto przykład:

Pierwsze strony każdej księgi stanowiła instrukcja dla proboszcza parafii jak dokonywać wpisów.




Rubryka Imie y Przezwisko Oblubieńca, zapisze się słowy takiemi. iako się Oblubieniec po imieniu y Przezwisku nazywa, gdzie jednak Pleban dobrze uważać będzie, ażeby nie zmyślone, ale prawdziwe Imie powiedziane mu było.


W instrukcji wpisów do ksiąg znajduje się również wzmianka o staranności dokonywania wpisów:

Aby zaś ta Książka tym pewniej należycie była zapisywana, Pleban niniejszemi się upomina, albowiem gdyby podczas Wizyty Biskupa lub Oficjalistów Cylkularnych, nieporządek lub niedbalstwo iakie postrzeżone było, za pierwszym razem wprawdzie za każdy błąd tylko 4 Zł . polsk. zapłaci, lecz potym ieszcze surowiey ukarany zostanie.

Wpisów do ksiąg parafialnych dokonywano po łacinie. Niestety niestaranne pismo proboszczów parafii mimo ostrzeżenia zawartego w instrukcji, utrudnia dokładne odczytanie i przetłumaczenie zawartych w nich informacji.

Księga Ślubów Pasieki Zubrzyckie z lat 1787 do 1913.

Księga ślubów miejscowości Pasieki Zubrzyckie z lat 1787 do1913 roku zawiera zbiór 172 aktów małżeńskich mieszkańców Pasiek Zubrzyckich. Księga podzielona jest na trzy części: akty ślubu z XVIII, XIX i XX wieku.

Z księgi wynika, że w XVIII wieku licząc od 1787 roku, zostało zawartych 15 małżeństw . Jako jeden z pierwszych zachowanych wpisów to akt ślubu z 1788 roku mojego prapraprapradziadka Antoniego Ferenz z jego pierwszą żoną Teresą Madyiurną.


Ostatni wpis z tego wieku to akt ślubu z 1795 roku Mateusz Cęcek i Katarzyna Południak.
Wiek XIX zawiera 117 aktów małżeństwa. Pierwszym wpisem rozpoczynającym nowy okres, był wpis z roku 1807 o zawarciu związku małżeńskiego pomiędzy Tomaszem Bryckim i Rozalią Hreczuch. Zamyka ten wiek akt małżeński Józefa Czuczwary i Agnieszki Krauz z 4 października 1900 roku.


Wpis ks. Michała Kochańskiego, proboszcza parafii Zubrza, zamyka wpisy na przełomie wieków.


Wiek XX obejmuje wpisy 40 aktów małżeńskich do roku 1913. Pierwszym był wpis z roku 1902 o zawarciu związku małżeńskiego pomiędzy Andrzejem Południak i Katarzyną Krauz. Ostatni udokumentowany wpis w tej księdze, to akt małżeński z 22 lipca 1913 roku Józefa Wolińskiego z Rozalią Socha.


Z analizy wpisów w księdze ślubów wynika, że na przestrzeni tego czasu, najwięcej związków małżeńskich zawarli członkowie rodziny Czuczwara, bo aż 48, następnie Południak - 44 , Krauz - 30, Janczura - 22, Ferenz - 21, Biernacik – 12, Sęp (Semp) -10, Łaźniowcy-8, Szynal -7, Kulczyki -6, Pierzchawka - 4, Łężny -4, Loster-4 , Kutio- 4, Cęcek- 4, Truszkowski – 3, Domański -3, Szumyło – 3. Osiem związków małżeńskich to małżeństwa pomiędzy członkami rodzin Czuczwara i Południak.

W większości związki małżeńskie były zawierane między mieszkańcami Pasiek Zubrzyckich. Tylko dziesięcioro współmałżonków to mieszkańcy Zubrzy, ośmioro Sichowa, siedmioro Lwowa, pięcioro z Wulki Sichowskiej oraz Krotoszyna, troje z Dawidowa.
Liczne adnotacje w Księdze - wdowa, wdowiec świadczą o bardzo wysokiej umieralności tego społeczeństwa.

Opracowała: Krystyna Ferenz Świerkot.

Ocena artykułu: